Niebieskie Usta – listopad miesiącem walki z nowotworami jamy ustnej
Listopad to miesiąc poświęcony walce z jednym z najczęściej bagatelizowanych, a jednocześnie groźnych nowotworów – rakiem jamy ustnej. W tym czasie lekarze, studenci stomatologii i organizacje zdrowotne w całej Polsce intensyfikują działania edukacyjne w ramach kampanii „Niebieskie Usta”, której symbolem są niebiesko pomalowane usta – znak czujności onkologicznej i troski o zdrowie jamy ustnej.
Akcja Niebieskie Usta 2025 – zbadaj się, zanim będzie za późno
Celem tegorocznej edycji kampanii jest zachęcenie jak największej liczby osób do regularnego samobadania jamy ustnej oraz do zgłaszania się na kontrolne wizyty u specjalistów. To proste działania, które mogą uratować życie. Wczesna diagnoza ma ogromne znaczenie – statystyki pokazują, że aż 80% pacjentów przeżywa 5 lat, jeśli nowotwór zostanie wykryty w początkowym stadium. Niestety, wciąż ponad połowa przypadków diagnozowana jest zbyt późno, co znacznie pogarsza rokowania.
Rośnie liczba zachorowań
Statystyki są alarmujące. Według danych Krajowego Rejestru Nowotworowego, w Polsce w 2010 roku na raka jamy ustnej zachorowało 2709 mężczyzn i 960 kobiet. W 2022 roku liczby te wzrosły do 3176 mężczyzn i 1345 kobiet. To wyraźny sygnał, że problem narasta i wymaga większej uwagi – zarówno ze strony społeczeństwa, jak i środowiska medycznego.
Rak jamy ustnej należy do nowotworów regionów głowy i szyi, które stanowią ponad 5% wszystkich zarejestrowanych w naszym kraju nowotworów złośliwych.
Kto jest w grupie ryzyka?
Na rozwój raka jamy ustnej szczególnie narażone są osoby:
- po 40. roku życia, zwłaszcza te, które rzadziej odwiedzają dentystę,
- palące papierosy lub używające innych wyrobów nikotynowych,
- spożywające regularnie alkohol w nadmiarze,
- z obciążeniem genetycznym,
- zakażone wirusem HPV (brodawczaka ludzkiego).
Dodatkowo, ryzyko może wzrastać u osób, które utraciły naturalne zęby i nie poddają się regularnym badaniom jamy ustnej.
Samobadanie w niecałą minutę – pierwszy krok do profilaktyki
Regularne samobadanie jamy ustnej trwa zaledwie około minuty, a może mieć kluczowe znaczenie. Co powinno zwrócić naszą uwagę?
- białe lub czerwone plamki wyraźnie odgraniczone od otaczającej tkanki,
- afty i owrzodzenia, które nie goją się przez ponad 2 tygodnie,
- guzki, narośla, zgrubienia, które nie znikają,
- drętwienie w obrębie jamy ustnej lub języka,
- trudności z przełykaniem, mówieniem lub bóle w czasie żucia.
W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów, warto jak najszybciej skonsultować się z lekarzem stomatologiem lub laryngologiem.
Profilaktyka ma moc
Przypominamy: rak jamy ustnej to nowotwór, który można wykryć wcześnie i skutecznie leczyć. Wystarczy czujność, wiedza i regularna profilaktyka, a listopad to doskonały moment, by zadbać o swój i bliskich uśmiech na długie lata.
