Leczenie nowotworów jamy ustnej, choć ratujące życie, niesie za sobą szereg poważnych powikłań, które znacząco wpływają na codzienne funkcjonowanie pacjentów. Operacje w obrębie twarzy i jamy ustnej często wiążą się nie tylko z fizycznym cierpieniem, ale również z ogromnymi wyzwaniami emocjonalnymi i społecznymi.
Najczęstsze powikłania pooperacyjne
Do najczęstszych problemów zgłaszanych przez pacjentów po chirurgicznym usunięciu nowotworu jamy ustnej należą:
- zaburzenia czucia w obrębie twarzy i jamy ustnej,
- utrata uzębienia, utrudniająca jedzenie i mowę,
- dysfagia – trudności w przełykaniu, często z zachłystywaniem,
- dysglosja językowa – zaburzenia mowy spowodowane ograniczeniem ruchomości języka,
- ból, brak apetytu i utrata masy ciała.
Dodatkowo, chorzy muszą zmagać się z trudnymi do ukrycia oszpeceniami i ubytkami kosmetycznymi, które mają istotny wpływ na ich jakość życia i stan psychiczny.
Wpływ psychologiczny i społeczny
Zmiany wyglądu twarzy (deformacje w obrębie twarzy) oraz utrudniona komunikacja (zaburzenia mowy) mogą prowadzić do poważnych zaburzeń psychospołecznych. Eksperci National Institute for Clinical Excellence (NICE) w swoich rekomendacjach zwracają uwagę na znaczenie kompleksowej opieki nad pacjentem z nowotworem głowy i szyi, podkreślając, że komunikacja i wygląd zewnętrzny są kluczowe dla zdrowia psychicznego chorego.
Znaczenie opieki pielęgniarskiej i rehabilitacji
W procesie leczenia ogromną rolę odgrywa przygotowanie pacjenta do operacji oraz opieka pooperacyjna. Równie ważne, jak podkreśla Wolff, Follmann i Nast w pracy „Diagnoza i leczenie raka jamy ustnej” jest indywidualizacja leczenia oraz aktywne włączenie pacjenta w proces terapeutyczny. To podstawy sukcesu leczenia i poprawy jakości życia. Warto o tym pamiętać sięgając po wsparcie.
Rehabilitacja po usunięciu nowotworu jamy ustnej powinna być wielodyscyplinarna i obejmować:
- leczenie chirurgiczne i onkologiczne w tym radioterapię i chemioterapię,
- rehabilitację logopedyczną i dietetyczną,
- wsparcie obejmujące wsparcie psychologiczne, socjalne i rehabilitacyjne.
Gdzie sięgać po wsparcie?
- Kompleksowym wsparciem osób zmagających się z nowotworem głowy i szyi zajmuje się: Stowarzyszenie Osób z Nowotworami Głowy i Szyi w Poznaniu.
- O wsparciu osób zmagających się z nowotworami (psychologicznym i socjalnym) można poczytać na stronie Onkologiczne Centrum Kryzysowe.
- Bezpłatne wsparcie psychologiczne można uzyskać w placówkach, które mają podpisane umowy z NFZ (aby się tam dostać wymagane jest skierowanie od lekarza) – to niektóre szpitale i kliniki onkologiczne, poradnie psychologiczne.
- Bezpłatne lub niskopłatne wsparcie oferują również niektóre organizacje pozarządowe np.- Cancer Fighters, , Unikorn .Na stronach takich jak OnkoBaza, Zwrotnik Raka, Portal onkologia.org.pl można również znaleźć info o lokalnych organizacjach udzielających wsparcia.
- O dostępnych formach wsparcia socjalnego można dowiedzieć się np. tutaj: Świadczenia społeczne dla osób z chorobą nowotworową | Wsparcie i pomoc | Pacjent i jego bliscy | Narodowy Portal Onkologiczny.
Tekst powstał w odpowiedzi na liczne zapytania pacjentów po operacyjnym usunięciu nowotworu jamy ustnej (lub ich bliskich), które szukają dla siebie różnych form wsparcia. Nasza Fundacja, ze względu na profil działania (profilaktyka) niestety nie udziela wsparcia pacjentom zmagającym się z powikłaniami i problemami wynikającymi z leczenia nowotworu jamy ustnej.
Tekst powstał na bazie:
